Assassin's Creed serisi, ilk oyundan Mirage'a ve yeni projelere kadar oyun dünyasında büyük bir değişim yaşadı. Parkur, gizlilik, RPG ve aksiyon mekanikleriyle zenginleşen seri; farklı dönem ve coğrafyalarda geçen hikâyeleriyle oyuncuları büyülemeye devam ediyor. Serinin yeni oyunları ile Assassin's Creed'in geleceği daha da heyecan verici hale geliyor.
Assassin's Creed serisi, 2007'deki ilk oyunun çıkışından bu yana oyun dünyasında gerçek bir devrim yarattı. Ortaçağ suikastçılarının hikâyesinden başlayıp, RPG mekanikleriyle zenginleştirilmiş, gizemli anlatımlara sahip devasa bir seriye dönüştü. İlk oyun, serinin temel taşlarını attı: şehirlerde özgürce parkur yapabilme, kalabalıkta gizlenme ve kılıçla karşı atak yaparak dövüşme. Ana çatışma ise baştan belliydi: insanlığı kontrol etmek isteyen Tapınakçılar ile özgürlüğü savunan Suikastçılar Kardeşliği arasındaki bitmeyen savaş. Oyun, Haçlı Seferleri döneminde Kudüs'te geçiyor ve oyunculara parkur ve gizlilik mekaniklerini öğretiyordu. Her yeni oyunla Ubisoft, bu üç temel unsuru (parkur, gizlilik ve hedefe yönelik suikast) koruyarak yenilikler getirdi. Son olarak Mirage ile geliştiriciler, serinin köklerine dönüş yaptıklarını belirtti. Zamanla oyunların yanı sıra çizgi romanlar, kitaplar ve bir film de seriye eklendi, ancak ana tema değişmedi. 2016 yılına gelindiğinde 100 milyonun üzerinde Assassin's Creed oyunu satıldı ve seri, Ubisoft'un en büyük projelerinden biri haline geldi.
İlk oyunda Altair ibn-La'Ahad karakteriyle oyuncular, Eden Parçaları'nı (Pieces of Eden) yaratan kadim Prekürsörler (Isu) ve tarihi karakterlerle tanıştı. Eden Parçaları ve Prekürsörler'in gizemi, tüm serinin arka planını oluşturdu. Ancak Assassin's Creed'in ana hikâyesi, modern Tapınakçılar olan Abstergo şirketi ile suikastçılar arasındaki mücadeleye odaklanıyor. Abstergo, Animus adlı cihazla ataların anılarına ulaşıyor, böylece geçmişteki görevler ve modern zaman arasında geçişler sağlanıyor. Oynanış olarak ilk oyunlar, şehirlerde serbest parkur, kalabalıkla etkileşim (gizlenme), karşı atak sistemi ile dövüş ve temel gizlilik mekanikleriyle öne çıktı.
Devamında gelen Assassin's Creed II, Brotherhood ve Revelations ise seriyi Rönesans dönemindeki İtalya'ya taşıdı. Floransa, Venedik ve Roma'da geçen bu oyunlarda Ezio Auditore karakteri, oyuncuların favorisi haline geldi. Çift gizli bıçak, fırlatılabilir silahlar ve gelişmiş parkur gibi yeni oynanış imkanları sunuldu. Özellikle çatı parkuru ve hızlandırılmış animasyonlar, Mirage'da da köklere dönüş olarak tekrar vurgulandı. Hikaye, Ezio'nun kişisel dramından Prekürsörlerin son temsilcileriyle buluşmasına kadar genişledi. Animus sayesinde geçmiş ve günümüz olayları birbirine bağlanmaya devam etti ve serinin mistik boyutu güçlendi.
Serinin bir sonraki üçlemesi, oyun dünyasının ölçeğini genişletti. Assassin's Creed III, Amerikan Devrimi öncesinde (1753-1784) geçen ilk oyun oldu. Anvil Next motorunun gücüyle 2000'e kadar NPC aynı anda ekranda gösterilebiliyordu; büyük savaş sahneleri ve doğal ortamlar (ormanlar, dağlar) oyunun ana unsuru oldu. AC III, İtalya'nın şehirlerinden uzaklaşıp doğaya ve büyük savaşlara odaklandı.
Bir yıl sonra çıkan Assassin's Creed IV: Black Flag, seriye denizcilik temasını ekledi. Oyuncular ilk kez bir gemiyi kontrol edebiliyor, Karayip Denizi'nde yelken açıp adaları keşfedebiliyor ve Tapınakçı filolarıyla deniz savaşlarına girebiliyordu. Bu yenilik, serinin en çok sevilen oyunlarından biri olmasını sağladı.
Assassin's Creed Unity ise Fransız Devrimi döneminde Paris'e döndü. Şehir detayları ve 4 kişilik co-op oynanışla dikkat çekti; ancak çıkışta teknik sorunlarla anıldı. Sokaklarda fanatiklerin dolaştığı, suikastçı Arno'nun kalabalıklar arasında gizlenerek düşmanlarını avladığı bir atmosfer sunuldu.
Bu dönem, serinin Kuzey Amerika ormanlarından Paris'in kulelerine kadar farklı ortamlarda geçebileceğini gösterdi. Temel gizlilik ve aksiyon unsurları korunurken, dünya ve oynanış araçları (örneğin Black Flag'de filolar) genişletildi.
2017'de çıkan Assassin's Creed Origins ile seri adeta yeniden doğdu. Ubisoft, seriye RPG mekanikleri ekledi: Bayek adlı ana karakter artık seviye atlayabiliyor, yetenek ağacıyla gelişiyor, ekipman ve ganimet sistemiyle oynanış değişiyordu. Bu değişimle birlikte seri, "RPG üçlemesi" (Origins, Odyssey, Valhalla) dönemine girdi. Origins, oyunu Antik Mısır'a taşıdı; Nil kıyılarından piramitlere, çöllerde büyük savaşlardan gizli suikastlara kadar geniş bir yelpaze sundu. Parkur yerini daha temkinli ilerlemeye bırakırken, dövüş sistemi çeşitlendi ve karmaşıklaştı. Temel Assassin's Creed unsurları ise kaybolmadı, sadece yeni mekaniklerle zenginleşti.
Origins'in ardından gelen Assassin's Creed Odyssey, Antik Yunan'a götürdü ve ana karakterin cinsiyet seçimi, deniz yolculukları ve daha zengin RPG elementleri ekledi. Assassin's Creed Valhalla ise Vikinglerle birlikte Orta Çağ İngiltere'sine döndü. Burada klasik seviye sistemi yerini "küresel güç seviyesine" bırakırken, ekipmanlar ve yetenek ağaçları oynanışı şekillendirdi. Yine de kule senkronizasyonu, gizli bıçak ve gizlilik görevleri serinin köklerine sadık kaldı. RPG yaklaşımı artık merkeze alınmıştı, fakat klasik Assassin's Creed hareketleri de korunuyordu.
Valhalla, RPG yaklaşımının zirvesiydi. Oyuncular, İngiltere'de baskınlar düzenliyor, kendi yerleşimlerini inşa ediyor, kalabalık savaşlarda mücadele ediyordu. Hayatta kalma unsurları ve denizcilik de oynanışın bir parçasıydı.
2023'te çıkan Assassin's Creed Mirage ise, RPG'den yorulan hayranlar için bir dönüş niteliği taşıyor. Mirage, serinin ilk oyunlarındaki gibi daha kompakt bir dünya ve yoğun gizlilik odaklı oynanış sunuyor. Yapımcıların ifadesine göre, Mirage eski stil ile yeni deneyimi birleştiriyor: mekanik olarak köklere daha yakın, fakat modern dokunuşlar içeriyor. IX. yüzyıl Bağdat'ında geçen oyunun harita boyutu Valhalla'dan küçük, sokaklar ise daha yoğun ve hareketli. Parkur, Altair ve Ezio dönemlerindeki gibi doğu tarzı ve akıcı şekilde tasarlandı. Dar sokaklar ve kalabalıklar, klasik gizlilik dinamiğini geri getirdi: düşmanlar kolayca gözden kaybolabiliyor ve Basim, ani suikastlar düzenleyebiliyor. Mirage, RPG ve klasik aksiyon-gizlilik mekaniğini dengelemeye çalışıyor; suikast sistemi ve yetenekler mevcut, fakat Odyssey ve Valhalla'daki karmaşık istatistikler olmadan oynanabiliyor.
Mirage'dan sonra Ubisoft, serinin ufkunu daha da genişletiyor. Ubisoft Forward 2022'de iki yeni oyun duyuruldu: Codename RED (Feodal Japonya'da geçecek) ve Codename HEXE. Hexe hakkında az bilgi var; ancak sızıntılar, hikâyenin 16. yüzyılda Kutsal Roma İmparatorluğu'nda cadı avları sırasında geçeceğini öngörüyor. Ana karakter Elsa, büyücülükle suçlanarak idam edilen annesinin intikamını almak istiyor. Ubisoft, Hexe'nin deneyimli Montreal ekibi tarafından geliştirildiğini ve önceki oyunlardan oldukça farklı bir oynanış sunacağını açıkladı. Söylentilere göre oyun daha karanlık ve çizgisel olacak; ancak açık dünya elementi korunacak. Beyond ise, şimdilik gizemini koruyan bir sonraki proje olarak anılıyor. Ubisoft, tüm yeni Assassin's Creed oyunlarının "Animus Infinity" adlı ortak bir merkezde birleşeceğini duyurdu; ancak Beyond ile ilgili detaylar henüz paylaşılmadı.
Assassin's Creed serisi, yıllar içinde büyük değişiklikler ve çeşitlenmeler yaşadı. Başlangıçta şehirlerde serbest parkur ve kalabalıklarla yüz yüze dövüş üzerine kurulu olan oynanış, Mirage ile daha akrobatik ve duyarlı hale geldi. Savaşlar basit kılıç darbelerinden karmaşık kombolara ve yeni animasyonlara (geç dönemlerde ateşli silah ve cop saldırıları) evrildi. Gizlilik sistemi de dönüştü: ilk oyunlarda kalabalık arasında kaybolup kritik anda suikast yapmak mümkündü, Mirage'da ise kalabalıkların yoğunluğu artırılarak orijinal "gizli suikastçı" hissi geri getirildi.
En büyük değişim, Origins/Odyssey/Valhalla üçlemesindeki RPG mekaniklerinde yaşandı: karakter seviyeleri, yetenek geliştirme, "yetenek ağaçları" ve ganimet sistemiyle seri action-RPG türüne kaydı. Valhalla'da klasik seviye sistemi kaldırıldı, yerine yetenek tabanlı "küresel güç seviyesi" geldi. Buna rağmen, RPG unsurları serinin köklerini tamamen ortadan kaldırmadı: kule senkronizasyonu, gizli bıçaklar ve boğma suikastları halen anahtar rol oynuyor.
Hikâye açısından seri, Altair'in Tapınakçılara karşı yalnız mücadelesinden kapsamlı bir mitolojiye dönüştü. Suikastçılar ile Tapınakçılar arasındaki çekişme, Prekürsörler'in (Isu) artefaktları olan Eden'in Elmalarından günümüze kadar uzanıyor. "Suikastçılar ve Tapınakçılar arasındaki mücadele, özgürlük ile düzenin savaşıdır" deniyor; ancak seri, her iki tarafı da farklı açılardan ele alıyor. Son oyunlarda Abstergo isimli şirketin arka plan hikâyesi öne çıktı: Tapınakçılar bu isim altında Animus'u geliştiriyor ve insanların genetik hafızasını değiştirerek tarihi kontrol etmeye çalışıyor. Yani, hikâye artık çok katmanlı: geçmiş (Animus), günümüz şirket entrikaları ve Prekürsörler'in eski efsaneleri bir arada anlatılıyor.
Serinin geçtiği ortamlar da sürekli değişti. İlk oyunlar bizi Haçlı Seferleri döneminde Orta Doğu'ya, ardından Rönesans İtalya'sı ve Konstantinopolis'e, sonra devrimci Amerika ve Fransa, Viktorya dönemi Londra ve antik Yunan/Mısır'a götürdü. Ubisoft, Assassin's Creed'in "dünyanın dört bir yanında" geçtiğini vurguluyor: Antik Yunan ve Mısır'dan Londra ve Paris'e kadar. Tüm ortamları saymak güç; ancak ana duraklar şunlar: Haçlı Seferleri, Orta Çağ Doğu'su (Altair), İtalyan Rönesansı ve Osmanlı İmparatorluğu (Ezio/Revelations), Yeni Çağ Amerika'sı, Karayip denizleri, 18-19. yüzyıl devrimleri (Unity/Syndicate), antik çağlar ve barbar dönemleri. Yaklaşan Codename RED, feodal Japonya'yı; Hexe ise cadı avlarının yaşandığı Avrupa'yı konu alacak. Beyond'un ise yepyeni bir deneyim sunacağı düşünülüyor.
Genel olarak Assassin's Creed destanı, değişen oyun mekanikleri ve gelişen hikâye temalarıyla her bölümde yenileniyor. Modern trendleri (RPG, açık dünya) takip ederken, "gizli suikastçı" geleneğini de sürdürüyor. Her oyunda parkur ve gizlilik temeli korunuyor, ancak yeni deneyimlerle zenginleşiyor. Assassin's Creed'in evrimi etkileyici: bir eğlence programından, özgürlük, medeniyetlerin kaderi ve teknolojinin toplumdaki rolü üzerine kapsamlı bir serüvene dönüştü. Gelecek, daha da ilgi çekici gelişmeler vaat ediyor; çünkü suikastçı kardeşliği ve rakiplerinin hikâyesi devam ediyor.